10 MAYIS DÜNYA İNME ÖNLEME GÜNÜ
İnmenin erişkinlerde kalp hastalığı ve kanserden sonra yaşam kaybına yol açan en önemli sağlık sorunu olarak gösterilmekte, hastalığın önemli bir bölümünün kadınlara oranla 65 yaş üzeri erkeklerde daha sıkça görülmektedir.
BEYİN KANSIZ VE OKSİJENSİZ KALIYOR'
İnmenin, beynin bir bölgesinde kan akımının engellenmesi ya da beyin damarından kanın dışarı sızması sonucu beyin dokusunda bir hasar oluşmakta. "İnmede yüzde 80 oranında kan akımını sağlayan damarlardan birinin aniden pıhtı ile tıkanır. Yüzde 20 oranında da beyin damarlarında bir anda gelişen yırtılma ortaya çıkar ve kan beyin dokusu içine sızar ve buna halk arasında beyin kanaması denir. Bunların sonucunda hastada 24 saatten uzun süren bir fonksiyon kaybı oluşmaktadır.
Beyin damar hastalıklarının en ani ve en belirgin fonksiyon kaybı ile ortaya çıkan tablosu olan “İNME” yi önlemek ve etkin tedavisinin uygulanabilmesi için, inme farkındalık gününden amaçlandığı şekilde, inmeden korunma, etkin ve hızlı tedaviye ulaşabilme, inme sonrası rehabilitasyon ve sosyal yaşamın iyileştirilmesine yönelik kurum ve organizasyonların aktivitelerini her inmeli bireye ve hasta yakınına ulaştırabilmeye yönelik düzenlemelerin de yetkili organlarca, bu alanın deneyimli uzmanları ile işbirliği içinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Toplum sağlığı açısından günümüz koşullarında salgın hastalıklara yaklaşımda olduğu gibi, beyin damar hastalıklarına sahip kronik hastaların yanı sıra sağlıklı ve risk altındaki toplumu da korumaya yönelik, ileriye dönük güçlü stratejileri de gerektirmektedir. İnme hastalarının risk faktörlerini azaltacak yaşam tarzı değişiklikleri konusunda aydınlatılmaları ve bu konuda toplumun bütün organlarının uygun ortamı hazırlaması ve sürdürmesinin ilaç tedavileri kadar etkili olduğu kanıtlanmıştır. Okullardan başlamak üzere sebze ve meyveyi yeterince içeren doğru beslenme alışkanlıklarının edindirilmesi, sigara ve alkol kullanımının önlenmesine yönelik bilgilendirme, fiziksel aktiviteyi artıracak aktiviteler ve ortamların sağlanması, hipertansiyon, şeker hastalığı, kalp hastalıklarının düzenli kontrolü ve uygun tedavisi, obeziteyi önleyecek stratejiler sadece sağlık merkezleri ile değil, okullar, parklar, spor merkezleri, halk eğitim stratejileri ile bir bütün olarak ele alınmalıdır.
İNMENİN 10 BELİRTİSİ
- Fiziksel kuvvet kaybı,
- Konuşma ve/veya anlama sorunu,
- Her iki gözdede oluşabilen görme bozukluğu,
- Denge bozukluğu,
- Yürüyememe,
- Baş dönmesi,
- Bulantı ve kusma
- Vücudun bir yarısında yüz, kol veya bacakta oluşan uyuşukluk,
- Şiddetli baş ağrısı,
- Bilinç değişikliği olarak görülmektedir.
Dr.Yılmaz YÜCEL
BAŞHEKİM